Hiện nay lĩnh vực vận tải đường biển đang vô cùng phát triển với nhu cầu vận chuyển hàng hóa số lượng lớn và đi xa, chính vì vậy để có thể làm tốt được lĩnh vực này chúng ta cần phải hiểu được những thuật ngữ chuyên ngành. Trong đó B/L viết tắt của Bill of Lading là một thuật ngữ phổ biến và quan trọng nhất đối với lĩnh vực vận tải đường biển. Vậy B/L – Bill of Lading là gì? Hãy để Asiago giải đáp thắc mắc giúp bạn đọc nhé!
Bill of Lading ( BL) là gì?
B/L được viết tắt bởi cụm từ Bill of Lading và đây là một trong những tài liệu quan trọng nhất trong quy trình vận chuyển, chứng từ chuyên chở hàng hóa bằng đường biển do người vận chuyển cấp cho người giao hàng hoặc người gửi hàng sau khi hàng hóa đã được xếp lên tàu hoặc sau khi nhận. B/L được xem như là một biên nhân hay một hợp đồng vận chuyển đối với bất kì loại hàng hóa nào đó.
Tất cả thông tin có trong vận đơn ( B/L) như: tên hàng, số lượng, cách thức thanh toán,… đều rất quan trọng vì nhân viên vận tải sẽ dựa theo những thông tin đó để thực hiện trong suốt quá trình vận chuyển hàng hóa.
Khi đơn vị vận chuyển nhận được cước vận chuyển như mô tả thì đó chính là lúc B/L được hợp pháp hóa và đơn vị vận chuyển có trách nhiệm và nghĩa vụ đảm bảo hàng hóa được giao đến cho người nhận trong tình trạng tốt nhất.
Phân loại, tác dụng, chức năng của vận đơn – Bill Of Lading
Chức năng của vận đơn – B/L
Vận đơn (B/L) có 3 chức năng chính là chứng từ thể hiện quyền sở hữu hàng hóa, là biên nhận xác nhận đã nhận hàng và là bằng chứng của hợp đồng vận chuyển.
Là chứng từ thể hiện quyền sở hữu hàng hóa, Bill Of Lading còn giống như một loại giấy tờ có thể dùng để mua bán, chuyển nhượng với giá trị tương ứng.
Được xem như là biên lai xác nhận đã nhận hàng. Đơn vị vận tải sẽ chỉ giao hàng cho người có thể xuất trình B/L hợp lệ đầu tiên mà đã ký ở cảng xếp hàng. chính vì vậy vận đơn luôn được đính kèm trong bộ chứng từ trong các giao dịch.
Là bằng chứng xác nhận hợp đồng vận chuyển đã ký kết bởi hai bên, sau khi hàng hóa lên tàu, người thuê đơn vị vận chuyển sẽ được nhận B/L và đây chính là cơ sở, bằng chứng duy nhất giúp chỉ ra rằng người vận chuyển đã nhận đủ hàng và có trách nhiệm cho đến khi hàng đến cảng đích.
Các loại vận đơn ( B/L) và tác dụng
Căn cứ vào tính pháp lý của hàng hóa vận chuyển sẽ có 2 loại là:
- Vận đơn gốc ( Original B/L): là vận đơn có chữ ký xác nhận bằng tay và được đóng dấu Original.
- Vận đơn đã qua sao lưu ( Copy B/L): là vận đơn không có chữ ký xác nhận bằng tay và cũng không có đóng dấu, chỉ có chữ copy-non negotiable ( bản sao- không chuyển nhượng được)
Căn cứ vào chủ thể phát hành
House Bill ( HBL): là vận đơn do công ty Forwarder phát hành cho người gửi hàng, trên bill có thể hiện logo của công ty Forwarder, trên HBL người gửi hàng ( shipper) và người nhận hàng ( consignee) là người mua hàng thực thụ.
Master Bill ( MBL): là vận đơn do hãng tàu phát hành cho người gửi hàng trực tiếp hoặc cho công ty giao nhận vận chuyển ( forwarder/ logistic) và trên bill thể hiện logo của hãng tàu.
Căn cứ theo hình thức
Original BL: là BL gốc, bản cứng, có chữ ký xác nhận bằng tay và được đóng dấu Original. Đặc điểm là thời gian gửi đi lâu, dễ thất lạc, hỏng hoặc bị mất.
Surrendered BL: là vận đơn điện tử, sẽ mất một khoản phí cao hơn Original BL cho hãng tàu để họ thực hiện Surrendered cho vận đơn mà khách hàng đang có. Hạn chế của loại B/L này là không sử dụng cho tất cả các hình thức thanh toán, ví dụ như thanh toán L/C.
Seaway Bill ( SWB): là giấy gửi hàng đường biển, chỉ được chấp nhận ở một số nước, bởi vì SWB giống như 1 BL gốc hay BL surrendered nhưng lại thiếu đi chứng từ sở hữu hàng hóa, đồng nghĩa với việc sẽ không được chuyển nhượng. SWB không phổ biến, thiếu sự linh hoạt, và không thanh toán L/C được.
Căn cứ theo cách thức và hành trình vận chuyển
Direct B/L – vận đơn thẳng tức là hàng hóa sẽ được chuyển trực tiếp từ cảng bốc đến cảng dỡ mà không cần chuyển tải.
Through B/L – vận đơn chở suốt tức là hàng hóa sẽ phải chuyển qua một tàu trung gian khác mới có thể đến được nơi cần bốc dỡ.
Multimodal B/L – vận đơn đa phương thức là hàng hóa sẽ được chuyển qua nhiều phương tiện khác nhau như đường bộ, thủy, hàng không…
Tầm quan trọng và ý nghĩa của B/L trong xuất nhập khẩu
Vận đơn hay bill of lading chính là căn cứ để người ta dựa vào tiến hành khai báo hải quan và làm thủ tục cho việc xuất nhập khẩu hàng hóa.
B/L còn là tài liệu quan trọng trong bộ chứng từ kèm theo hóa đơn thương mại mà người bán gửi cho người mua hoặc ngân hàng để tiến hành thanh toán tiền hàng.
Ngoài ra, B/L đóng vai trò rất quan trọng là một loại giấy tờ chuyên dùng để làm căn cứ xác định số lượng hàng hóa mà người bán gửi cho người mua, chính vì vậy vận đơn được xem là giấy tờ có thể dùng để cầm cố, chuyển nhượng và mua bán hàng hóa.
Lưu ý trước khi chính thức ký kết một Bill Of Lading cho nhà vận chuyển
B/L là giấy tờ vô cùng quan trọng được dùng chủ yếu trong việc vận chuyển hàng hóa từ người giao hàng đến người nhận hàng chính vì vậy cần đảm bảo chắc chắn rằng vận đơn có tính pháp lý đúng đắn, thông tin ghi trên vận đơn chính xác để có thể làm căn cứ cho các bên nếu như có xảy ra các hiện tượng như mất mát, hư hỏng…
Cần kiểm tra thật kỹ các thông tin ghi trên B/L như chủng loại, số lượng hàng hóa, ngày tháng giao dịch, ký xác nhận hàng hóa… để hạn chế xảy ra tranh chấp, kiện tụng và thuận tiện hơn trong việc xác định hàng hóa giao nhận và thanh toán.
Mong rằng với những thông tin mà Asiago cung cấp sẽ giúp bạn đọc có thêm những kiến thức hữu ích và hiểu rõ hơn về vận đơn – Bill of lading (B/L) giúp việc vận chuyển hàng hóa thêm suôn sẻ và thuận lợi hơn.